Team coaching uit de paardencoach praktijk

De teams die ik mag verwelkomen zijn vaak troubled teams: teamleden hebben vaak functies die veel vragen, zowel geestelijk als qua competenties en vaardigheden. Daarbij komt regelmatig voor dat de afgelopen jaren de veiligheid en het vertrouwen van veel teams afgebrokkeld zijn: door wisselingen van de wacht, door reorganisaties en door bezuinigingen.

Deze blog is gebaseerd op de ervaringen uit mijn paardencoach praktijk. Ik zal eerst kort ingaan op de mogelijke insteek en de manier waarop ik een team kan voorzien van zoveel mogelijk inzicht )waarmee zij zelf verder kunnen werken). Daarna lees je over de bijzonder leerzame en nuttige leermomenten die paardencoaching een team biedt, en je leest hoe een bijzonder wending een team enorm vooruit helpt.

Insteek

Regelmatig wordt als hoofdthema is opgegeven: veiligheid en vertrouwen. Waar afgelopen jaren de veiligheid en het vertrouwen in het geding zijn gekomen, geven leidinggevende vaak aan dat er, al is het broos, er weer een opgaande lijn te bespeuren is. Doel tijdens dergelijke workshopshops is gemiddeld genomen: elkaar beter leren kennen en werken aan het verder opbouwen van onderlinge veiligheid en het teamvertrouwen.

Mijn mogelijke insteek is dan: ontdekken wat het paard het team te spiegelen heeft zowel individueel als met betrekking tot het team. Ik ben ook heel benieuwd of het paard laat zien dat het vertrouwen heeft in dit team, of slechts in een paar van de medewerkers. Ik steek vervolgens de oefeningen in op: vertrouwen en veiligheid door middel van doen, ervaren, delen en ontdekken van onbekende talenten.

Aan het einde van een themaworkshop als deze, plan ik een afsluitende oefening waarbij een team de mogelijkheid krijgt als geheel aan de slag te gaan, zodat zij gezamenlijk aan het behalen van een resultaat kunnen werken en gezamenlijk succes kunnen ervaren.

Door dit als team met een paard samen te doen, krijgt het team namelijk niet alleen direct feedback, maar ze kunnen ook direct oplossingen testen en meteen ervaren wanneer een oplossing succes heeft. Met deze succes- en ervaringsgerichte manier van leren en doen, weet een team heel snel hoe het team als geheel overkomt en wat de invloed hiervan is op het resultaat. Dit is heel krachtig omdat een coachpaard dit direct aan het team laat zien en omdat, zoals deelnemers aangeven, een paard objectief en eerlijk is. Daarbij komt dat het paard zijn feedback niet ‘onder schreeuwt’ in woorden, waardoor de essentie verloren kan gaan. Een paard geeft namelijk zijn feedback non verbaal door middel van bijvoorbeeld: niet mee willen, weg lopen of door zich geheel vrijwillig bij het team te voegen en bereid te zijn een opdracht uit te voeren.

Zelf verder werken

Omdat het vanwege beperkt het budget regelmatig voorkomt dat teams niet trajectmatig gecoacht kunnen worden, neem ik me steevast voor teams zoveel mogelijk inzicht en zelf ontdekte ervaringen en oplossingen mee te geven. Zodat een team, naderhand, tijdens bijvoorbeeld werkoverleg gezamenlijk hiermee verder kan werken. Om dit te stimuleren, kan een van de opdrachten tijdens de paardencoaching zijn, dat iedere deelnemer zijn/haar eigen positieve punten benoemd en/of ontdekt en opschrijft. Dit combineer ik dan met de opdracht: schrijf ook voor je collega’s op wat je als talent ziet of als positief ervaart. Zodoende heeft aan het einde van de workshop een team ‘zwart op wit’ een heel aantal punten die de basis kunnen vormen voor een vervolg.

 Welkom en start

Na het welkom en nadat iedereen van koffie/thee is voorzien, volgt een korte uitleg over het hoe en waarom van paardencoaching. Alvorens de deelnemers de paardenbak in gaan, schrijven zij zowel voor zichzelf als voor hun collega’s, positieve punten op. Dit verloopt meestal soepel. Opvallend is wel dat het benoemen van de eigen positieve punten het lastigst blijkt te zijn. Het benoemen van positieve punten van de collega’s, blijkt een stuk makkelijker!

Oefening

Dan is het tijd om aan de slag te gaan. Er wordt bijvoorbeeld gestart met een individuele oefening waarbij alle deelnemers om en om contact maken met het paard. Hierbij ervaren deelnemers of ze al dan niet connectie hebben en de interactie kunnen aangaan. De collega’s krijgen de opdracht goed te observeren, bij zichzelf na te gaan wat ze zien en hoe zij dat ervaren en eventueel zelf anders aan willen pakken.

Contact maken en de interactie

Meestal direct bij de eerste deelnemer blijkt dat het contact maken en de interactie aangaan lastig is. Dingen als ‘afleiding’ buiten de bak en ‘ik weet niks van paarden’, worden genoemd als redenen hiervoor. Waarbij teams dan heel vaak aangeven dat dit tijdens het werk exact hetzelfde gaat! Zodra de deelnemers focussen bij het aangaan van het contact, blijkt dat het contact maken met het coachpaard geen probleem is. Lastiger wordt het om, wat voor veel teams op de werkvloer noodzakelijk is, tijdens het contact maken niet alleen oog te hebben voor het paard, maar ook oog te houden voor zowel de omgeving als voor de andere teamleden. Iedere deelnemer ‘speelt’ hiermee en ontdekt zo samen met het paard hoe hij/zij dit op kan lossen.

Bijzondere wending

Tijdens de paardencoaching komt het voor dat een (gezamenlijke) oefening een bijzondere wending neemt. Dan gebeurd er iets waardoor bijvoorbeeld een onbenoemd ‘pijnpunt’ boven komt, waar het team nog niet aan heeft kunnen, of willen werken. Dat een onbenoemd ‘pijnpunt’ het functioneren van een team kan beïnvloeden zal duidelijk zijn, vandaar dat het oplossen hiervan het vertrouwen en de veiligheid van een team ten goede komt en daardoor indirect bijdraagt aan de effectiviteit van een team. 

Ter illustratie een voorbeeld

Tijdens de paardencoaching wordt één van de deelnemers door een van de coachpaarden van het team afgescheiden. Het coachpaard blokkeert letterlijk de weg voor de deelnemer en opeens staat deze deelnemer niet meer bij de andere deelnemers. Ook staat deze deelnemer nu niet meer in de buurt van het tweede coachpaard. De deelnemer staat nu helemaal alleen. 

Op mijn vraag: ‘Is dit iets wat herkenbaar is’ valt een doodse stilte. Er wordt bijna niet bewogen, wel zie ik ongemak in de blikken van de deelnemers. Ook zie ik dat de deelnemers elkaar niet aankijken of zelfs wegkijken

of intensief naar het coachpaard ‘staren’. Iedereen lijkt zich terug te trekken in een eigen coconnetje. Ook de coachpaarden lijken te ‘bevriezen’: zij staan te staan……

Ik herhaal de vraag. Nu begint men elkaar aan te kijken, naar de paarden te kijken en wordt er naar de collega die buiten de bak is gebleven, gekeken. Na een intens ongemakkelijke stilte zegt de afgescheiden deelnemer: ‘Dat is herkenbaar’. Tijdens het bespreken van dit ongemakkelijke onderwerp, ‘ontdooien’ de paarden en beginnen zich richting het hek te bewegen, waardoor er gaandeweg verbinding met de collega ‘buiten het hek’ ontstaat.

Dan ontvouwt er iets bijzonders

En langzaam, heel langzaam ontvouwt zich voor mijn ogen iets bijzonders: het team vormt ‘automatisch’ een kring. Dit gebeurd spontaan terwijl er over ‘het alleen staan’ gesproken wordt. Er wordt benoemd waarom dit zo is, wat dit met de alleenstaande deelnemer doet en hoe dit de coll

ega’s beïnvloed en fundamentele verschillen veroorzaakt in de benadering en uitvoering van de werkzaamheden. Verschillen die door het team als barrière ervaren worden.

Dan verslapt de aandacht en dwalen de deelnemers van het onderwerp af. Nu is alle focus weg…….. Dit duurt tot één van de deelnemers het verslappen van de aandacht benoemt. En zegt ‘dat dit altijd zo gaat als er iets besproken wordt’. Dit wordt beaamd. Wat blijkt? Op de werkvloer verslapt de aandacht voortdurend en verdwijnt de focus als sneeuw voor de zon. Het team komt toch zelfstandig –zonder vraag van mij- terug bij het gespreksonderwerp: de verschillen die als barrière ervaren worden en de deelnemer die helemaal alleen staat. Er blijkt al meer en meer dat de meningen sterk uiteenlopen, ook blijkt dat deze verschillen niet één twee drie overbrugd kunnen worden.

Barrière omzetten in verbinden

De conclusie dat hier aan gewerkt moet worden ligt voor de hand. De constatering dat de barrière niet als negatief gezien moet worden, maar juist gebruikt moet worden om dit op te lossen en werkbaar te maken blijkt goud. Vooral

omdat dit uit het team kwam en het team zelf tot deze conclusie kwam. Wat het nog sterker maakte is dat er heel spontaan en heel eendrachtig werd besloten tot een slogan waarmee het team verder gaat werken: Barrière omzetten in verbinden.

Hoop

Er is wat mij betreft hoop op verdere positieve ontwikkeling van dit team. Dit omdat  –als ze de focus weten vast te houden- deze teamleden als team gezamenlijk een verschil kunnen maken. Waarom heb ik deze hoop? Deze hoop wordt bij mij gevoed als ik hoor en zie wat de deelnemers voor zichzelf en voor elkaar aan positieve punten opgeschreven hebben. Daaruit blijkt –meer dan sommigen wellicht verwachten- dat er een basisvertrouwen en veiligheid is van waaruit verder gebouwd kan worden. Wat bij het team uit het voorbeeld zichtbaar werd door de kring die ontstond en het –uiteindelijk- openhartig uitwisselen van meningen en gezichtspunten. Ook de bereidheid van de paarden (die losliepen) in deze kring te blijven, zie ik als positief.

Waarbij mijn hoop voor dit specifieke team extra groot is, door hetgeen ik lees aan feedback richting elkaar: dapper, lief, zorgzaam, sterke collega waar je op kan vertrouwen, open, feiten, dank voor je openheid, je mag er zijn, kwetsbaar opstellen, gevoel, bespreekbaar maken, opengooien van dingen, betrokken, mooi hoe je iedereen bij het proces betrekt, eerlijk, nuchter, vrolijk, verbindend en vertrouwen!

Tot slot

Ondanks dat ik van mening ben dat externe deskundigheid bij het ontwikkelproces van een team de kans op welslagen vergroot, is het toch vaak aan teams zelf om issues als het omzetten van de barrière in verbinden, werkbaar te maken en op te lossen.

Van harte hoop ik in dergelijke gevallen dat een team de gelegenheid niet alleen krijgt maar ook neemt, om daadwerkelijk het vertrouwen en de veiligheid in het team verder uit te bouwen!

©PaardenInzicht/Margreet Noordanus – 2017

PS: Externe deskundigheid nodig bij het ontwikkel proces van een team? Met je team of zelf aan de slag? Aarzel dan niet om contact op te nemen, bel me op 0622360999 of mail naar info@paardeninzicht.nl

PSS: meer over team trainingen op maat: klik hier. Voor meer over bedrijfscoaching, zie: paardencoaching voor bedrijven en voor particulieren, zie: paardencoaching particulieren